Kingston, Jamaica – từ ngày 27 đến ngày 29 tháng 6 năm 2024, Ủy ban Pháp lý và Kỹ thuật (Legal and Technical Commission - LTC) trực thuộc Cơ quan Quyền lực Quốc tế Đáy đại dương (International Seabed Authority - ISA) đã tổ chức họp Nhóm chuyên gia liên tiểu ban IEG (Intersessional Expert Group - IEG) do LTC/ISA thành lập, để thảo luận xây dựng các giá trị giới hạn ngưỡng môi trường trong khai thác đáy biển sâu. Nhóm chuyên gia IEG gồm 30 chuyên gia đến từ 19 nước, trong đó có 8 nước đang phát triển. Đại diện Việt Nam, PGS. TS. Đào Việt Hà – Viện trưởng Viện Hải dương học trực thuộc Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam, Chủ tịch Uỷ ban IOC Việt Nam đã tham dự cuộc họp với vai trò thành viên LTC, đồng trưởng nhóm độc tố môi trường, để dẫn dắt các thảo luận theo kế hoạch của ISA.
Nhóm chuyên gia liên tiểu ban (IEG/LTC/ISA) tham dự cuộc họp
Được thành lập vào tháng 11 năm 2023, Nhóm chuyên gia IEG được giao nhiệm vụ cung cấp hỗ trợ các giải pháp khoa học và kỹ thuật cho hoạt động của LTC trong các lĩnh vực cụ thể, bao gồm các vấn đề liên quan đến (i) tổng hợp và xem xét thông tin hiện có về giá trị giới hạn ngưỡng môi trường (ii) xác định các giải pháp thích hợp, các chỉ số môi trường an toàn (iii) xác định các giá trị ngưỡng cho hoạt động khai thác đáy biển sâu, bao gồm cả ngưỡng cảnh báo sớm.
IEG được giao nhiệm vụ cung cấp thông tin đầu vào cho ba lĩnh vực chính, đó là: (a) độc tính, (b) độ đục và lắng đọng trầm tích lơ lửng (c) ô nhiễm tiếng ồn và ánh sáng dưới nước. Công việc được thực hiện nhằm mục đích thiết lập các giá trị ngưỡng cho việc khai thác các mỏ đa kim. Tuy nhiên, các chuyên gia LTC/ISA cũng đang nghiên cứu các giá trị giới hạn ngưỡng hy vọng sẽ áp dụng đối với lớp ferro mangan giàu coban và tài nguyên sunfua đa kim trong đáy đại dương.
Sáng kiến thành lập Nhóm chuyên gia IEG đã nhận được sự hỗ trợ của chính phủ các nước và tổ chức quốc tế như: Cục Quản lý Đại dương sâu của Trung Quốc và Viện Hải dương học Thứ hai thuộc Bộ Tài nguyên Thiên nhiên Trung Quốc, Mexico, Vương quốc Anh, Hà Lan, Công ty Nguồn lợi Khoáng sản biển Toàn cầu và Sáng kiến Quản lý Đại dương sâu. Các nhà thầu thăm dò trực thuộc ISA đã đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu có giá trị để hỗ trợ cuộc họp thảo luận đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Cuộc họp đã mang đến cho Nhóm thành viên IEG cơ hội thảo luận nhóm, thống nhất tiến độ giữa các nhóm nhỏ và tạo điều kiện cho việc biên soạn chung và toàn diện dữ liệu cơ sở về môi trường có trong cơ sở dữ liệu đáy biển sâu của ISA (ISA DeepData), như các cơ sở dữ liệu công khai khác, tài liệu khoa học cũng như hướng dẫn và báo cáo từ các cơ quan quản lý và ngành công nghiệp khác.
Việc thiết lập các giá trị giới hạn ngưỡng môi trường ràng buộc là một bước quan trọng trong việc bảo vệ hiệu quả môi trường biển. Các giá trị này sẽ đặt ra các tiêu chuẩn có thể đo lường được để điều chỉnh các tác động môi trường trong việc khai thác biển sâu, phù hợp với các nghĩa vụ được nêu trong Công ước Liên hợp quốc về Luật biển, Thỏa thuận năm 1994 và các quy tắc, quy định và thủ tục của ISA.
Phát biểu thay mặt cho ISA, Tổng thư ký ISA – ông Michael W. Lodge, Giám đốc Văn phòng Quản lý Môi trường và Tài nguyên Khoáng sản - ông José Dallo, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sáng kiến họp Nhóm chuyên gia IEG và tuyên bố: “Việc xây dựng các giá trị giới hạn ngưỡng là điều cần thiết để quản lý việc khai thác tài nguyên khoáng sản một cách bền vững, đảm bảo bảo vệ đa dạng sinh học biển và chia sẻ lợi ích một cách công bằng vì lợi ích của toàn thể nhân loại”.
(Nguồn Đào Việt Hà, IOC Việt Nam)
